Scalanie gruntów - rejestry pomiarowe
Pan Adam. A. Pszczółkowski - znawca Mazowsza, rodów tam osiadłych i wszelkich archiwów, autor wielce ciekawej i pouczającej książki "Szlachta przasnyska w połowie XIX w.", autor strony http://akson.sgh.waw.pl/~apszczol/- po raz kolejny przekazał nam ciekawą informację (serdeczne podziękowania !!!), która ponownie zwiększa naszą wiedzę o rodzie Nienałtowskich i Nienałtach. Pan Adam bowiem odnalazł pracę doktorską - Stanislaw Rosłoniec, Samorzutne scalanie gruntów wsród mazowieckiej i podlaskiej szlachty zagrodowej, Warszawa 1928 ( Sygn.Bibl. Narodowej III.657.045 ; III.656.804 ) i przysłał nam wycinek rejestrów pomiarowych (tablica IX) dotyczący Nienałt. Tę tablicę przedstawiam poniżej. Dane w niej zawarte mogą wskazywać na jedną z najważniejszych przyczyn upadku szlachty mazowieckiej - podział i rozdrobnienie ziemi uprawnej. Jako przykład może posłużyć Jan Nienałtowski - (poz.6) posiadający 21 hektarów w 7 wsiach, w 116 cząstkach (kawałkach). A Stanisław (poz.11) w 127 cząstkach. Oprócz tego, że sam podział ziemi na przestrzeni kilku wieków zubażał, to jeszcze jej rozdrobnienie zwiększało koszty transportu, obróbki ziemi i zmniejszało plony. Dlatego dążono do scalania gruntu. Nie znamy rezultatów tego przedsięwzięcia.
W tablicy znajdziemy także interesującą informację o istnieniu wsi: Nienałty-Doniczki (prawidłowo - Dunicki), Nienałty-Michny, Nienałty-Niestępowo - jeszcze w 1923 r. Dzisiaj, już nikt o nich nie pamięta i nie zna miejsca rozmieszczenia. Zostały prawdopodobnie wchłonięte przez inne Nienałty [Brewki i (lub) Szymany]. Bowiem zgodnie z danymi poniższej tablicy - Nienałty-Doniczki liczyły 66 ha, Nienałty-Michny - 10 ha, Nienałty-Niestępowo - 20 ha. Były to więc wsie liczące 2 - 4 gospodarstwa.
Stan posiadania we wsiach: Nienałty-Doniczki, Nienałty-Szymany,
Nienałty-Michny, Nienałty-Niestępowo,
Rawy-Gaczkowo, Skłody-Stachy i Nienałty-Brewki pow. Ostrowskiego.
Rok 1923.
Nr kolejny |
Imię i nazwisko |
Nazwa wsi w której mieszka |
ha |
m2 |
We wsiach |
W działch |
Przeciętnie na jeden dział przypada
m2 |
1 |
Jan Skłodowski | Nienałty-Doniczki |
24 |
7761 | 5 |
75 |
3303 |
2 |
SS. Modesta - Ołtarzewskiego | " |
19 |
6438 | 2 |
14 |
14031 |
3 |
SS. Stanislawa Żebrowskiego | " |
17 |
2620 |
5 |
46 |
3753 |
4 |
Aleksander Bobrowski | " |
6 |
8110 |
5 |
27 |
2523 |
5 |
Adolf Zakrzewski | Nienałty-Szymany |
15 |
9718 |
5 |
65 |
2457 |
6 |
Jan Nienałtowski | " |
21 |
6653 |
7 |
116 |
1868 |
7 |
Hipolit Skłodowski | " |
17 |
9524 |
5 |
66 |
2720 |
8 |
Wojciech Nienałtowski | " |
16 |
8900 |
5 |
90 |
1877 |
9 |
Jan Nienałtowski (inny) | " |
6 |
1267 |
4 |
48 |
1276 |
10 |
Józef Zakrzewski | " |
14 |
6872 |
6 |
99 |
1484 |
11 |
Stanislaw Nienałtowski | " |
18 |
5746 |
6 |
127 |
1463 |
12 |
Stanislaw Skłodowski | " |
17 |
4598 |
6 |
73 |
2392 |
13 |
Franciszek Nienałtowski | " |
4 |
9049 |
3 |
27 |
1817 |
14 |
Piotr Radgowski | Nienałty-Michny |
8 |
2839 |
4 |
24 |
3452 |
15 |
Szmul, Chaim, Berek, Dzieża | " |
2 |
4478 |
2 |
8 |
3060 |
16 |
Józef Szulborski | Nienałty-Niestępowo |
11 |
4969 |
4 |
33 |
3484 |
17 |
Boleslaw Zawistowski | " |
9 |
9930 |
4 |
32 |
3123 |
18 |
Adam Ryszewski | Rawy-Gaczkowo |
- |
3327 |
1 |
2 |
1663 |
19 |
Antoni Żebrowski | " |
2 |
413 |
2 |
22 |
928 |
20 |
Józef Szulborski (inny) | " |
4 |
512 |
3 |
33 |
1228 |
21 |
SS. Franciszka Szulborskiego | " |
7 |
4031 |
6 |
55 |
1346 |
22 |
Boleslaw Zakrzewski | " |
7 |
6118 |
3 |
86 |
885 |
23 |
Bronislaw Skłodowski | " |
10 |
558 |
2 |
70 |
1437 |
24 |
Szymon Zakrzewski | " |
9 |
4175 |
2 |
36 |
2616 |
25 |
Wladyslaw Zaremba | " |
14 |
8978 |
6 |
103 |
1446 |
26 |
SS. Józefata Żebrowskiego | " |
1 |
3901 |
1 |
21 |
662 |
27 |
SS. Jakóba Radgowskiego | " |
3 |
9471 |
2 |
46 |
858 |
28 |
Bronislaw Wyszomirski | " |
8 |
1078 |
3 |
61 |
1329 |
29 |
Wiktor Wyszomirski | " |
8 |
7356 |
2 |
87 |
1004 |
30 |
Jakób Nienałtowski | " |
3 |
5073 |
2 |
16 |
2192 |
31 |
Józef Rawa | " |
9 |
8550 |
2 |
74 |
1332 |
32 |
Jan Rawa | " |
8 |
6952 |
2 |
62 |
1402 |
33 |
Józefat Zakrzewski | " |
5 |
7735 |
3 |
66 |
875 |
34 |
Jan Wileński | " |
6 |
7370 |
2 |
51 |
1360 |
35 |
Stanislaw Skłodowski | " |
8 |
4840 |
3 |
55 |
1543 |
36 |
Antoni Zakrzewski | " |
6 |
6884 |
2 |
60 |
1115 |
37 |
SS. Dominika Zakrzewskiego | " |
6 |
2632 |
2 |
45 |
1392 |
38 |
Waclaw Zakrzewski | " |
- |
1673 |
1 |
3 |
558 |
39 |
Ignacy Wyszomirski | " |
2 |
7452 |
2 |
36 |
763 |
40 |
Tomasz Wileński | " |
2 |
2899 |
1 |
20 |
1145 |
41 |
Jan Grinfelder | Skłody-Stachy |
3 |
1527 |
2 |
32 |
985 |
42 |
Konstanty Dąbkowski | " |
13 |
3508 |
4 |
108 |
1236 |
43 |
Jan Skłodowski | " |
10 |
9414 |
3 |
84 |
1302 |
44 |
Aleksander Wojtkowski | " |
10 |
5069 |
1 |
96 |
194 |
45 |
SS. Jana Wojtkowskiego | " |
10 |
2579 |
3 |
83 |
1236 |
46 |
Franciszek i Karol Rostkowscy | " |
21 |
7569 |
2 |
140 |
1554 |
47 |
Konstanty Godlewski | " |
15 |
1841 |
3 |
136 |
1116 |
48 |
Hipolit Skłodowski | " |
6 |
5140 |
3 |
56 |
1163 |
49 |
Piotr Skłodowski | " |
8 |
531 |
2 |
81 |
994 |
50 |
Jan Rytel | " |
10 |
7223 |
3 |
85 |
1261 |
51 |
Aleksander Skłodowski | " |
6 |
8247 |
2 |
75 |
910 |
52 |
SS. Józefa Skłodowskiego | " |
6 |
5468 |
2 |
64 |
1023 |
53 |
SS.Ferdynanda Skłodowskiego | " |
16 |
5264 |
2 |
111 |
1488 |
54 |
Edward Skłodowski | " |
- |
5885 |
2 |
11 |
535 |
55 |
Kazimierz Skłodowski | " |
1 |
1228 |
1 |
10 |
1123 |
56 |
SS. Jana Niemiry | " |
- |
9409 |
2 |
18 |
523 |
57 |
Juljan Skłodowski | " |
6 |
1035 |
2 |
35 |
1775 |
58 |
Wojciech Godlewski | Nienałty-Brewki |
14 |
8232 |
3 |
98 |
1513 |
59 |
Grzegorz Godlewski | " |
20 |
4035 |
4 |
120 |
1700 |
60 |
Stanislaw Przeździecki | " |
6 |
1609 |
3 |
67 |
920 |
61 |
Jan Przeździecki | " |
6 |
1217 |
3 |
68 |
900 |
62 |
Jan Grabowski | " |
5 |
5809 |
3 |
26 |
2146 |
63 |
Stanislaw Malinowski | " |
3 |
8884 |
2 |
30 |
1296 |
64 |
Waclaw Zawistowski | " |
16 |
4217 |
4 |
101 |
1625 |
65 |
Augustyn Przeździecki | " |
4 |
5007 |
2 |
45 |
1000 |
66 |
Józef Niemira | " |
7 |
1212 |
2 |
43 |
1656 |
67 |
Franciszek Ducki | " |
3 |
6024 |
2 |
31 |
1162 |
68 |
SS. Józefa Niemiry | " |
13 |
1031 |
4 |
101 |
1297 |
69 |
Mikolaj Niemira | " |
1 |
7114 |
2 |
22 |
778 |
70 |
Jan Ducki | " |
- |
7369 |
1 |
14 |
525 |
71 |
Wojciech Kazimierczuk | " |
2 |
154 |
3 |
28 |
720 |
72 |
Antoni Janiszewski | " |
1 |
5721 |
3 |
20 |
786 |
73 |
Pawel Ryszewski | " |
9 |
3911 |
6 |
47 |
1998 |
74 |
Konstanty Nienałtowski | " |
3 |
8630 |
2 |
28 |
1380 |
75 |
Saturnin Samowski | " |
5 |
2098 |
2 |
49 |
1053 |
76 |
Edward Samowski | " |
7 |
3770 |
2 |
61 |
1209 |
77 |
Piotr Samowski | " |
5 |
7635 |
2 |
54 |
1067 |
78 |
Ferdynand Zakrzewski | " |
11 |
7487 |
3 |
85 |
1382 |
79 |
Sabina Skłodowska | " |
5 |
8901 |
3 |
36 |
1632 |
80 |
Józef Ducki | " |
4 |
741 |
3 |
37 |
1101 |
81 |
Walenty Waniewski | " |
- |
8114 |
1 |
3 |
2705 |
Razem |
685 |
1299 |
4519 |
1516 |
|||
Różniczan |
85 z 16 wsi |
37 |
9650 |
383 |
991 |
Co ciekawe: - w Nienałtach - Michnach, - Niestępowo, -Doniczki, nie mieszkał żaden Nienałtowski. W Nienałtach-Brewkach tylko jeden i stosunkowo najbiedniejszy. W Nienałtach-Szymanach natomiast mieszkało najwięcej Nienałtowskich i oni sąsiadowali jedynie ze Skłodowskimi i Zakrzewskimi. W spisie nie uwzględniono Nienałt - Kuleszek i Nienałt - Załęg, Nienałt - Panków i Gołębi znajdujących się w innej gminie.
Co dziwne - dane w powyższej tabeli (i wnioski) nie uległy znacznej zmianie od roku 1846. Może to wynikać z porównania tej tabeli z danymi zawartymi tabeli "Akta Komissyi Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych tyczące się dóbr ziemskich w Królestwie Polskiem"
Uzupełniono 17.01.2010
Wykaz gruntów (oraz mapka) scalonych we wsiach Gołębie - Leśniewo i Nienałty - Załęgi w 1928 roku. Informacje te (oraz wcześniej wiele innych) przekazał do umieszczenia na stronie Michał Rutkowski z Kuleszek-Nienałty.
Strona tytułowa Strona 2,3 strona 4,5 Strona 6,7 strona 8,9 Strona 10,11 Mapka Jeśli jakieś informacje będa nieczytelne, mogę podesłać większe powiekszenia.
Literatura:
Rosłoniec Stanislaw. Samorzutne scalanie gruntów wsród mazowieckiej i podlaskiej
szlachty zagrodowej, Warszawa 1928.
