Piastowane urzędy


N
ienałtowscy - bogatsi i bardziej wykształceni - piastowali urzędy ziemskie: burgrabiów - przemyskiego, nurskiego (wielokrotnie), warszawskiego, kamienieckiego i komornika nurskiego. "Burgrabiowie byli swoistymi lokalnymi szeryfami o władzy wręcz nieograniczonej" [A.A. Pszczółkowski]. Tymi stanowiskami obsadzano kadencyjnie szlachtę o pewnym statusie majątkowym, znaczeniu, mirze i kwalifikacjach. (Może to wynikało z faktu, że w Zarembach (Zarębach) już w 1508 r. istniała szkoła i uczęszczały do niej dzieci Nienałtowskich). Sądzić należy, że dzięki tym stanowiskom uzyskali wzrost zamożności. Mieli z tego jakieś inne profity (m.in. burgrabia był zwolniony z obowiązku wyruszania na wojnę). Musieli znać prawo oraz biegle łacinę. O jednym wspomina się [1], że był wspaniałym mówcą na sejmikach.

Sądzić można, że Nienałtowscy zmierzali do "kariery" urzędniczej, a rodową specjalnością mogło być - burgrabiostwo (sztandarowy przypadek - bracia: Adam - burgrabia nurski i Tomasz - burgrabia kamieniecki - 1747 r.). Umiejętności i znajomość prawa mogła przechodzić z ojca na syna. Stąd może dobra opinia i obsadzanie Nienałtowskich w innych miastach. Komornik (Jeometra) musiał posiadać umiejętności czytania map, miernictwa i tym samym znać podstawy geometrii. Jeden (?) z Nienałtowskich (Piotr) był zawodowym adwokatem (patronem). M. in. rozpatrywał sprawy przed Trybunałem Koronnym w Lublinie. Mógł występować także przed trybunałem w Piotrkowie. Być może, że to on stał się potem burgrabią warszawskim. Poniżej przedstawiono zestawienie "urzędników":

Imię
Funkcja
Data wzmiankowania w źródłach
Maciej burgrabia przemyślski
1650
Wojciech komornik nurski
1733
Adam burgrabia nurski
1747
Tomasz burgrabia kamieniecki, ostrowski
1747
Bonifacy komornik nurski
1754
Adam burgrabia nurski
1755
Piotr adwokat przy Trybunale Koronnym
1776
Piotr burgrabia warszawski
1779
Szymon burgrabia nurski
1790
Szymon burgrabia grodzki nurski
3 marca 1792*

*) Szymon Nienałtowski był prawdopodobnie ostatnim burgrabią nurskim. Po III rozbiorze polski, większość Mazowsza weszła w skład Królestwa Pruskiego (1795-1807) i ziemia nurska została zlikwidowana. Wspomniany Szymon mógł być ponownie wybrany na urząd, gdyż pełnił go już w 1790.

Wykaz wszystkich urzędników Mazowsza sporządził Pan A. A. Pszczółkowski na http://akson.sgh.waw.pl/~apszczol/mazurz.htm

Nur był miastem i powiatem sądowym - siedzibą sądu ziemskiego, rozpatrującego sprawy cywilne.
Hierarchię grodzką tworzyli: starosta, podstarości, burgrabia, notariusz i pisarz.
Na Mazowszu rolę podstarościego spełniał burgrabia, był on więc zastępcą starosty.
Komornik był pomocnikiem podkomorzego, który w ramach sądów ziemskich zajmował się m.in. opisaniem i wytyczaniem granic dóbr. Uszczegółowienie tych informacji będzie możliwe po poznaniu historii miasta i ziemi nurskiej. O roli burgrabiów i komorników w sądach niższych szlacheckich i miejskich pisał
Jędrzej Kitowicz w "Opisie obyczajów...". Także tam o "palestrze" i Trybunałach Koronnych.
Nienałtowski Konstanty był urzędnikiem pocztowym w okresie 1815-1871. W: Suma Tomasz Słownik biograficzny urzędników pocztowych w Królestwie Polskim 1815-1871 , DiG, Warszawa 2006 Książka zawiera ponad 2000 not biograficznych osób będących urzędnikami pocztowymi w Królestwie Polskim w latach 1815-1871.

do głównej strony